Nội dung trong bài viết
Thực dưỡng là phong cách ăn uống và sinh hoạt giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần tốt hơn theo quy luật của tự nhiên. Chính vì vậy, lựa chọn thực phẩm thực dưỡng đóng vai trò rất quan trọng. Dưới đây là 5 nhóm thực phẩm chính trong chế độ ăn thực dưỡng được các chuyên gia khuyên dùng!
Nhóm thực phẩm chính: Ngũ cốc
Trong 10 bài ăn thực dưỡng theo phương pháp Ohsawa đều ưu tiên sử dụng các loại hạt ngũ cốc như gạo lứt, hạt bo bo (ý dĩ), yến mạch, hạt kê, lúa mì, tam giác mạch,… Bởi đây là nhóm thực phẩm thực dưỡng có tính quân bình nhất, phù hợp với mọi đối tượng từ trẻ nhỏ đến người lớn tuổi. Trong đó, gạo lứt chứa chất đạm (axit amin), các nguyên tố vi lượng (sắt, magie, selen,…), folic, chất xơ, vitamin B1, B6, B3, B2, B5,…
Nên sử dụng các loại hạt còn nguyên cám và mầm, được trồng tại địa phương, không sử dụng các loại phân bón hóa học và thuốc trừ sâu. Tùy vào tình trạng sức khỏe mà có thể biến tấu các món ăn với đa dạng cách chế biến như nấu cơm, cháo, bột, bánh, phở,… Tuy nhiên, nên hạn chế sử dụng bột bởi các món ăn làm từ bột thường chứa ít chất dinh dưỡng trong quá trình chế biến.
Nhóm thực phẩm thực dưỡng phụ: các loại đậu, rau củ hoặc rong biển
Các loại đậu và hạt như: đậu đen, đậu Hà Lan, đậu gà, đậu đỏ, óc chó, hạt sen, hạnh nhân,… tốt cho tim mạch, trí não, cung cấp protein, năng lượng cần thiết để không bị ngán. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể chế biến thành món đậu ngâm muối lâu năm, ủ lên men như tương miso (tương đặc), tương tamari (tương nước) đều là những món gia vị bổ dưỡng trong bữa ăn hàng ngày.
- Rau củ: là loại thực phẩm thực dưỡng được trồng tại địa phương hoặc các loại rau theo mùa không sử dụng các loại phân bón hóa học hoặc thuốc trừ sâu. Người ăn thực dưỡng có thể chế biến thành các món rau luộc, hấp, xào, nấu canh hoặc nén muối. Bạn hoàn toàn có thể ăn thêm rau sống khi áp dụng chế độ ăn thực dưỡng của mình. Tuy nhiên, nên hạn chế tiêu thụ măng, giá, cà, cà chua là nhóm thực phẩm âm dễ gây mất cân bằng âm dương trong mỗi bữa ăn.
- Rong biển: giàu đạm, chất khoáng, chất bột đường và các sinh tố khác có thể chế biến thành đa dạng các món khác nhau như nấu súp, làm thạch, xào, trộn gỏi, rang thành bột gia vị. Người dùng cần lưu ý không nên ăn rong biển vào bữa tối và chỉ nên ăn với số lượng vừa phải trong mỗi bữa cơm hàng ngày.
Nhóm thực phẩm thực dưỡng có nguồn gốc động vật
Nhóm thực phẩm thực dưỡng này thường bao gồm: trứng, thịt, cá và sữa động vật.
- Trứng: nên lựa chọn quả có một đầu nhọn nhỏ và đầu còn lại lớn tròn (trứng có trống) và ăn cả lòng đỏ lẫn lòng trắng trứng. Tuy nhiên, chỉ nên ăn 1 đến 2 quả mỗi tuần.
- Thịt: nên hạn chế ăn các loại thịt đỏ bởi chúng có nguy cơ cao làm suy yếu đề kháng tự nhiên. Chính vì vậy, nên nấu thật kỹ các loại thịt đỏ hoặc ăn kèm với các loại gia vị thực dưỡng như rau sống, tương đậu nành.
- Cá: có thể ăn các loại cá béo như cá ngừ, cá hồi, cá bơn, cá tuyết để bổ sung omega=3 nhưng không nên ăn quá 5% lượng thức ăn.
- Sữa động vật: nên hạn chế sử dụng.
Các loại gia vị
Đây là nhóm thực phẩm thực dưỡng vừa bổ dưỡng, vừa làm tăng thêm sự hấp dẫn cho các món ăn. Dưới đây là những loại gia vị tốt cho sức khỏe con người:
- Muối: là nguyên liệu chính có khả năng tái tạo và nuôi dưỡng các tế bào trong cơ thể, nên ưu tiên sử dụng muối trắng tự nhiên chưa qua tách lọc các chất như photpho, sắt, canxi, selen, magie,…
- Muối mè (muối vừng): là loại thực phẩm thực dưỡng được sử dụng nhiều nhất có khả năng quân bình Âm – Dương và kết hợp được với nhiều món ăn khác nhau. Lưu ý nên sử dụng mè đen nguyên vỏ khi chế biến với lượng mè đen, mè vàng là 8:1 và tỷ lệ muối mè là 16:1 theo sở thích của mỗi người.
- Tương lâu năm: trải qua quá trình chế biến từ rang, nấu, ủ và ngâm muối trong thời gian dài, tương sẽ loại bỏ hoàn toàn độc tính có trong đậu nành và bổ sung nhiều loại enzym tốt cho sức khỏe con người.
- Dầu: trong thực dưỡng, loại dầu được ưu tiên sử dụng là dầu mè vì nó là loại dầu có tính Dương và chứa nhiều chất bổ dưỡng nhất trong các loại dầu thực dưỡng.
- Các loại hương liệu khác: không nên sử dụng các loại rau thơm, tiêu, gừng, ớt, rau húng, rau răm, bạc hà, cà ri,… vì chúng có tính Âm mạnh. Nên bổ sung các loại gia vị có tính Dương hơn như nghệ, tỏi, rau mùi, hành, hẹ. Tuyệt đối không sử dụng các loại đường cát trắng làm tăng nguy cơ tiểu đường, thay vào đó hãy sử dụng loại đường thô từ thiên nhiên (đường vàng, đường nâu, đường đen).
Các loại thức uống và món ăn thực dưỡng tráng miệng
Nhóm thực phẩm thực dưỡng này bao gồm các loại nước trà gạo rang, nước đun sôi hoặc trà bancha (trà già), trà củ sen, trà ngải cứu, trà vối, trà sắn dây,… uống với lượng vừa đủ. Bên cạnh đó, nên ăn một số món tráng miệng chấm muối hoặc món ăn chiên bột, phơi sấy làm từ bột gạo, trái cây hoặc đậu đỗ.
Trên đây là 5 loại thực phẩm thực dưỡng với các thành phần dinh dưỡng có lợi, đem lại các dưỡng chất thiết yếu và tốt cho sức khỏe con người mà bạn nên bổ sung trong các bữa ăn hàng ngày. Từ đó giúp con người đạt được sự cân bằng Âm – Dương trong thực dưỡng, giảm bớt căng thẳng và khỏe mạnh hơn.
